Dziś troszkę o kopi zapasowej, bezpieczeństwa. Każdy z nas ma w domu, firmie, pracy pliki które są dla niego ważne a ich utrata bywa bolesna. W firmie mogą to być dane kontrahentów, partnerów, dane finansowe, oferty, faktury itp. W domu to często elektroniczne rachunki, potwierdzenia zapłaty, skany dokumentów, zdjęcia czy filmy. Szczególnie te ostatnio wymagają sporej przestrzeni dyskowej. Obecnie średniej klasy smartfon potrafi wykonać zdjęcia, które zajmują kilka mega nie wspominając już o filmach w wyższych rozdzielczościach np. 4k czy 8k.
Dla czego poruszam ten temat? Jest to ważny temat a ostatnio często miałem przypadki w których to byłem proszony o pomoc ponieważ coś zdechło i dane zostały utracone. Wiele osób szczególnie prowadzących małe działalności gospodarcze nie jest świadoma, że odzyskanie danych jest sporym kosztem a ich utrata może spowodować przestój firmy nawet na klika dni zanim dane zostaną odzyskane czy wprowadzone na nowo. Taki przestój generuje spore straty. Więc lepiej wydać kilka złotych na nośnik i poświęcić chwilę czasu by tworzyć kopię zapasową regularnie. W przypadku użytkowników domowych szczególnie bolesna jest utrata zdjęć, filmów np. pierwszych zdjęć naszego nowo narodzonego bobaska.
Kopia zapasowa co to jest?
Niby każdy wie co to jest kopia zapasowa, bezpieczeństwa a nawet część osób ją wykonuje ale czy prawidłowo?
Często kopia bezpieczeństwa jest mylona z archiwizacją danych i określenie to jest stosowane zamiennie, tak naprawdę to dwa różne działania.
Najprościej i uogólniając przy tworzeniu kopii zapasowej dane są kopiowane na inny nośnik i nie są dostępne bezpośrednio dla użytkownika oryginalne pliki pozostają. Przy archiwizacji starsze dane rzadko używane przenoszone są na wolniejsze nośniki danych, które są tańsze i dalej są dostępne dla użytkownika w postaci referencji.
Problemy z jakimi spotkałem.
Poniżej przedstawię klika wybranych sytuacji z którymi się spotkałem pomogą one Ci zrozumieć w jaki sposób można stracić pliki.
- Padł dysk i poleciały wszystkie danych – dane z na dysku niebyły zabezpieczone w żaden sposób i gdy nośnik padł np. głowica w dysku rotacyjnym bez wizyty w specjalistycznej firmie się nie obejdzie jeśli są to dane strategiczne.
- Komputer z dwoma dyskami – na jednym z nich wykonywana kopia zapasowa. Awaria zasilacza komputera spowodowała uszkodzenie płyty głównej oraz dysków komputera.
- Komputer z dwoma dyskami w RAID MIRORING – w przypadku gdy jeden z dysków padnie wystarczyło podmienić uszkodzony nośnik i odbudować RAID.
- Kopia bazy danych z programu fakturującego przechowywana na nieoznaczonym pendriwie – dysk padł a pendrive został zabrany przez inną osobę i sformatowany, trzeba było przenieść inne dane.
- Kopia zapasowa trzymana na dysku zewnętrznym – dysk zewnętrzny trzymany na biurku przypadkiem został z niego zepchnięty i uległ uszkodzeniu.
- Jak powyżej kopia zapasowa na dysku zewnętrznym tyle, że dysk nie był odpinany z komputera. Brak antywirusa – złośliwe oprogramowanie zaszyfrowało wszystkie dane wraz z danymi na dysku zewnętrznym.
- Dane trzymane na dysku zewnętrznym – brakło miejsca na nośniku w komputerze więc oryginalne pliki zostały usunięte by zwolnić miejsce a gdy dysk zewnętrzny uległ uszkodzeniu było Ałłłaaaa.
Jak już wspomniałem to tylko część przypadków z którymi się spotkałem. Jak widać na powyższych przykładach nawet mimo posiadania kopii zapasowej łatwo można ją utracić. Temu warto trzymać gdzieś dodatkową kopię.
Techniczne przechowywania danych.
Pomijam tu sposoby tworzenia i przechowywania stosowane w większych przedsiębiorstwach przede wszystkim są one kosztowne a dwa nie mam aż takiej wiedzy na ten temat.
Na czym możemy trzymać swoje dane:
- Nośniki zewnętrzne:
- dyskietki – obecnie już niestosowane
- pendrive
- karty pamięci
- płyty CD/DVD/BR – coraz rzadziej stosowane ze względu na koszt, czas, pojemność
- dyski zewnętrzne – stosunkowo tanie rozwiązanie w przypadku gdy potrzebujemy większej przestrzeni musimy pamiętać o oznaczeniu i odpowiednim zabezpieczeniu takiego dysku.
- Chmura – online -fajne rozwiązanie lecz wiąże się z sporym kosztem często w formie abonamentu, szczególnie gdy potrzebujemy większej przestrzenni na dane.
- Inne dyski w komputera – pozwala łatwo i szybko wykonać kopię nie musimy wygrzebywać dysk z sejfu i nic podłączać ale jak wspomniałem w przykładach powyżej jesteśmy bardziej narażeni na awarię czy złośliwe oprogramowanie.
- Serwer plików NAS – bardzo fajne rozwiązanie szczególnie gdy serwer obsługuje więcej niż 1 dysk i można skonfigurować dyski w RAID 1,5,10 z pominięciem stripingu. Możemy taki serwer wystawić “na zewnątrz” i mieć dostęp do plików z każdego miejsca na świecie lecz też musimy go odpowiednio zabezpieczyć mi. przed złośliwym oprogramowaniem i dostępem. Chcąc kupić urządzenie, które ma 2 bey musimy liczyć się z kosztem ok 500,- pln + koszty dysków. W przypadku urządzeń z większą ilością zatok cena rośnie dość sporo a trzeba pamiętać by wybrać model o odpowiedniej wydajności. Alternatywą jest zbudowanie samemu NAS i zainstalowanie na nim np FreeNas czy OpenMediaVault. Osobiście z komercyjnych NAS-ów miałem do czynienia z SYNOLOGY oraz QNAP i mogę je polecić. Bawiłem się również kilkoma NAS-ami innych producentów i średnio mi się spodobały.
- Taśmy magnetyczne, RDX – stosowane w serwerowniach
